ڕاگەیاندراوی کۆمەڵێک لە هونەرمەندان و نووسەرانی کورد، بە بۆنەی کۆچی دوایی نەمر، تەیفووری بەتحایی

کۆمەڵگای هۆشیار و چاوکراوەی کوردستان، کەسایەتیەکی دیار و خۆشەویستی خۆی لە دەست دا. کەسایەتییەک پڕ لە وزەی ژیان و خەبات بۆ دەستەبەر کردنی ئازادی و بەربەرەکانێ لە گەڵ ستم و چەوساندنەوە و زەوت کردنی مافی چارەنووسی گەلێکی لە پەراوێز خراو. هونەرمەند و رۆشبیرێکی دەروەست و مەتەعەهد بە رەساڵەتی مێژوویی هونەر و ئەندێشە لە پێناوی ئاشکرا کردنی ژیانی پڕ لە رەنجی هەژاران و ئیرادەی ئازادیخوازان، بۆ دەستڕاگەیشتن بە یەکسانی کۆمەڵایەتی و سەربەخۆبوون و بە ئازادی گەیشتن .

نەمر تەیفووری بەتحایی  ساڵی ١٣٢٦ی هەتاوی، لە بنەماڵەیەکی فەرهەنگی دا، لە گەڕەکی جەوراوای شاری سنە، لە دایک بوو. هەر لە هەڕەتی لاویدا بە دونیای پڕ لە رەنج و ستەم و ئاواتەکانی چینی چەوساوە ئاشنا بوو، پاش تەواو کردنی خوێندن و وەرگرتنی دیپلۆم، دەورەی سەربازییەکی لە سوپای دانشی ئەو کاتدا، لە گوندەکانی تورکمان سەحرا بەسر برد و هەر لەوێش لەگەڵ ژیانی پڕ لە ئازار و هەژارانەی نەتوەیەکی دیکە ئاشا بوو . ئەم ئاشنا بوونەی بە لایەنەکانی ژیانی خەڵک، دواتر و لە کاتی خوێندنی لە ” مدرسە عالی فیلم و سینەما” لە تاراندا، بوو بە بنچینەی فکر و ڕوانین وئەندێشەی گەنێکی چاو کراوە، کە دواتر لە فیلم و کتێب و وتارەکانی دا، ڕەنگی دایەوە .

کاک تەیفوور پاش تەواو کردنی  خوێندنی لە تاران، لە شاری شیراز گیرسایەوە و هەر لەوێ بوو کە لەگەڵ “کەرامەتی دانشیان” زۆرتر ئاشنابوو . لەو سەردەمەدا رژیمی پەهلەوی بوونی زیندانی سیاسی لە وڵاتی ئێراندا ئینکار دەکرد، دانشیان و بەتحایی و دوو کەسی دیکە، بۆ ئاشکرا کردنی ئەم درۆیە، پلانێکیان داڕشت تا بەوبۆنەوە، داوای ئازادی زیندانیانی سیاسی بکەن و بە دونیا ڕابگەینێن کە لە ئێرانی ئەو کاتدا، چ حەقیقەتێک دەشاردرێتەوە. بە کەشف بوونی پلانەکەیان، هەموو ئەندامانی گرووپ دەگیرێن و لە نادادگای نیزامی دا، بە ئیعدام مەحکووم دەکرێ و  سەرئەنجام سزاکەی دەکرێتە مانەوەی هەتایی لە زینداندا.

پاش ئازادی زیندانیانی سیاسی لە ساڵی ١٣٥٧ی هەتاویدا، تەتفووری بەتحایی تێکۆشانی سیاسی خۆی لە بزووتنەوەی کوردی رۆژهەڵاتی کوردستاندا پەرەپێدەدا و لە هەمان کاتدا، وەکوو پێشەنگێکی بورای سینەمای موستەند، ژیان و خەباتی خەڵک تۆمار دەکات و ئاکامی ئەم کارەی ەم چەند فیلمە دا دەبێت :
” رەنج”، “نان و ئازادی”، “کۆچ”، “رۆشنایی شمەکان ” . هەروەها لە کاتی نیشتە جێ بوونی لە هەندەران، فیلمی سینەمایی” گەلە گورگ” بەرهەمدێنێ .
فیلمی کۆچ لە فستیواڵێکی فەرانسەدا، ڕێزی لێدەگیرێ و نان و ئازادی بە یەکێ لە دیارترین و درەوشاوەترین دێکۆمێنتهایەک دێتە ئەژمار کە تا ئێستە لە سینەمای موستەندی دەروەست و موتەهێدی کوردستاندا، هاتوەتە بەرهەم .

مەودای کاری هونەری بەتحایی تەنیا نەبەستراوەتەوە بە سینەمای موستەندوە، ئەم رۆشنبیرە هونەرمەندە، جگە پەروەردە کردنی دەیان کادری تەلوویزیۆنی لە باشووری کوردستان و بەڕێوەبردنی چەندین ساڵەی دەورەی فیلمسازی لە وڵاتی سوئید، لە بواری نووسینی دا، چالاکانە قەڵەمی خستوەتە گەڕ و جگە لە دەیان وتار و ورگێڕان، ئەم کتێبانەی پێشکەشی کتێبخانەی کوردی کردوە :
“ژیان بە دەم زریانەوە، بەرگی ١ و   ٢،” “سەفەری خەیاڵ”، “سەد ساڵ گەشەی کۆمەڵایەتی سوئێد”، “مافی ژن لە کۆمەڵی کوردی دا،  بەرهەمی هاوبەش لە گەڵ ژیلا خانمی هاوسەری”، “ژیان وەکوو خۆی” .

پێگەی کۆمەڵایەتی، سیاسی و هونەری کاک تەیفوور، بۆ هەموو توێژەکانی کۆمەڵگای کوردستان، مایەی شانازییە ، هەر بۆیە ئێمە  هاوڕێیان، دۆستان و لایەنگرانی بەرهەمەکانی نەمر تەیفووری بەتحایی، وێڕای داخوکەسەرمان بۆ کۆچی ئەم خەباتکار، نووسەر  و هونەرمەندە دەروەست و داهێنەرە،یاد و ناو و یادگارییەکانی بەرز دەنرخێنین و خۆمان بە هاوخەمی بنەماڵەی بەڕێزیان دەزانین .